'চানেকি' শিতানঃ নবেম্বৰ, ২০১৫ আলোচকঃ লোচন কৌশিক

সাহিত্য সাধনাত ব্ৰতী আখৰুৱা গোটৰ 'চানেকি' শিতানটো হ'ল আখৰুৱাৰ অন্যতম এটি শিতান। নবেম্বৰ/২০১৫ সংখ্যাৰ সাতসৰী আলোচনীৰ পৰা প্ৰথমে বাছনি কৰিছোঁ কবি প্ৰাচুৰ্য বৰাৰ "ৰঙা পৰুৱা" নামৰ কবিতাটি।আহক প্ৰথমে কবিতাটি পঢ়ি চাওঁ-
.
ৰঙা পৰুৱাঃ কবি-প্ৰাচুৰ্য বৰা
................
বৰষুণৰ পানীত
গছপাতৰ নাও সাজি উটি যোৱা
এটা
ৰঙা পৰুৱা
.
বানত ককবকাই
উটি উটি
ডুবি যোৱা
এটা
বোবা মানুহ
.
পানীৰ পাৰত লাগি যায় চোৱা !
…………………………………………………
কবিতাটি চুটি হ'লেও সুপাঠ্য আৰু গভীৰ অৰ্থ প্ৰকাশ কৰিছে ।
কবিতাটিত কবিয়ে দুখন ছবি আঁকিছে। এখন ৰঙা পৰুৱাৰ জীৱন আৰু আনখন এজন বোবা মানুহ। এই যে কবিতাটোৰ প্ৰথম স্তৱকটো-

'বৰষুণৰ পানীত
গছপাতৰ নাও সাজি উঁটি যোৱা
এটা
ৰঙা পৰুৱা'
.
পৰুৱাবোৰ ক্ষুদ্ৰ প্ৰানী। গতিকে বৰষুণৰ পানীও সিহঁতৰ বাবে একো একোটা চুনামী। মানুহৰ দৰেই সিহঁতৰো থাকে জীৱনৰ প্ৰতি মায়া-মোহ অথবা জীয়াই থকাৰ হেঁপাহ। বৰষুণৰ পানীয়ে পৰুৱাৰ জীৱনৰ ঘাত-প্ৰতিঘাতৰ কথা বুজাইছে। জীৱন হ'ল চলি যোৱাৰ নাম। সুখৰ দৰে বিষাদেও জীৱনত ভূমুকি মাৰে। কিন্তু বিপদৰ পৰা নিজকে ৰক্ষা কৰি আকৌ সুবাটত অহাজনেই আগুৱাই যাব পাৰে। এই যে কবিয়ে কৈছে- "গছপাতৰ নাও" ; অৰ্থাৎ পৰুৱাই বিপদক নেওচি আগুৱাই যোৱাৰ বাট মুকলি কৰিছে। ইয়াৰ দ্বাৰা কবিয়ে পৰুৱাৰ বুদ্ধিৰো গুণ-গান গাইছে। স্তৱকটোৰ দ্বাৰা ইয়াকো বুজা যায় যে পৰুৱাৰ জীৱন পদ্ধতিৰ দ্বাৰা কবি খুবেই প্ৰভাৱিত।
.
দ্বিতীয় আৰু তৃতীয় স্তবকত কবিতাই সম্পুৰ্নতা লাভ কৰিছে। দ্বিতীয় স্তবকটো-

'বানত ককবকাই
উঁটি উঁটি
ডুবি যোৱা
এটা বোবা মানুহ'

বান- শব্দটো মানুহজনৰ জীৱনলৈ অহা বিপদৰ প্ৰতীক। বানত উঁটি ডুব যোৱাৰ ক্ষণত মানুহজন অৰ্থাৎ এটি নিঃসহায় ক্ষণ। বুদ্ধিৰ অভাৱত মানুহজনে সেই বাট উলিয়াব নোৱাৰিলে যি বাটেৰে ৰঙা পৰুৱা এটিয়ে নিজকে ৰক্ষা কৰিলে।

সেয়ে মানুহজনক কবিয়ে "বোবা" বুলি সম্বোধন কৰিছে। "বোবা মানুহ" বুলি কবিয়ে জীৱশ্ৰেষ্ঠ মানুহৰ ওপৰতো এটি প্ৰশ্নবোধক চিন লগাই দিলে। এটা কথা মনত ৰাখিব লাগিব যে পৰুৱাই কথা ক'ব নোৱাৰে অৰ্থাৎ বোবা ।

পানীৰ পাৰত লাগি যায় চোৱা- অৰ্থাৎ নিঃসহায় মানুজনৰ মৃত্যু হ'ল আৰু জীৱনৰ সেই মনোৰম সপোনবোৰ, সম্পুৰ্ণ-অসম্পুৰ্ণ আশাবোৰ আৰু কিছু হেঁপাহবোৰ বান অৰ্থাৎ সেই দুঃসময়ত সকলো "চোৱা"ৰ দৰে অসম্পুৰ্ন হৈ থাকিল ।

শেষত কবিয়ে দুখন ছবিৰে এখন ছবি অংকন কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে। সেয়া হ'ল নিজকে শ্ৰেষ্ঠ শ্ৰেষ্ঠ বুলি টেঁটুফুলাই অহা মানৱজাতিৰ শ্ৰেষ্ঠতা। কবিতাটি পঢ়ি ক'ব পাৰি কবি খুবেই অনুভৱী আৰু অধ্যয়নপুষ্ট। কবিলৈ শুভকামনা থাকিল।

ধন্যবাদ,
লোচন কৌশিক
২২ নবেম্বৰ ২০১৫
___